İstikamet ve istikamet açısı

İstikamet ve istikamet açısı

Bilindiği gibi bir çemberin 360 eşit yayının merkezdeki açısına 1 derece denir. Bir çemberin 6400 eşit parçaya bölünmesiyle elde edilen açıya da 1 milyem denir. Bu çok hassas bir açı ölçüsü olup 1 derece yaklaşık 17,78 milyemdir. İşte bu bir milyemlik açının 1000 metredeki yayı tam bir metredir. Yani başlangıç noktasından bir milyemlik sapma demek 1000 metredeki hedefe vardığımızda hedefin 1 metre sağına ya da soluna varırız. Bu 1 derecelik sapmada 17,78 metrelik bir sapma olacak demektir. Bir örnek verecek olursak iki farklı istikamet açısı verilmiş iki arkadaşın yanyana yürümeye başlarken aralarındaki bir milyemlik farkı başlangıçta ne kendileri anlayabilir ne de onların yürüyüşünü izleyen bir başkası. Hem bu iki arkadaş hem de diğerleri aynı istikamette yürüdüklerini ve aynı hedefe ulaşacaklarını sanır. Fakat 1000 metre ileride aralarındaki açıklık 1 metreye ulaşır ve ilerledikçe bu mesafe daha da açılır. 

Bir insanın ya da aracın bulunduğu noktadan varmak istediği noktaya doğru uzanan yola/hatta istikamet veya istikamet hattı denir. Günümüz dilinde doğrultu da istikametle aynı anlama gelmektedir.

İstikamet hattı ile ilgili havacılık, denizcilik, haritacılık ve askerlikte kullanılan bir istikamet açısı tanımı vardır. Pusula açısı olarak verilen bu istikamet açısı bulunulan noktadan varılmak istenen hedefe çizilen dosdoğru bir hattır. Bu hattı takip ederseniz hedefinize varırsınız. Bu hattın açık araziden gittiğini varsayarsak dere, tepe, orman gibi engellerden ötürü istikamet hattından çıkmak kaçınılmaz olacaktır. Bu durumda yapılacak tek şey var, elimizdeki pusula ile istikamet açısını sık sık kontrol etmek, daima en yakın nirengi noktasını tespit ederek ona ulaşmak, ondan sonra tekrar aynı işlemi yaparak varılmak istenen nihai hedefe bu şekilde ulaşmak. Eğer istikamet açısı bu şekilde sık sık kontrol edilmez ise arazi şartları kişiyi varmak istediğinden çok farklı bir noktaya götürür.

 Bu maksatla önce doğru bir hedef tespiti yapmak, sonra bu hedefin istikamet açısını iyi bir pusula ve güncel bir harita yardımıyla belirlemek gerekir. Bu sıraladıklarımızı titizlikle yapmayanların yolları hedefe ulaşmaz ve yolculukları da beyhude bir yorgunluktan öte bir netice vermez. 

İnsan hayat serüveninde ne işle uğraşırsa uğraşsın, nasıl bir tahsil sürecinden geçerse geçsin, hangi coğrafyada ve tarihte ve nasıl bir sosyal hayatın içinde kimlerle birlikte yaşarsa yaşasın son tahlilde kendi tercihlerinin sonucunda ortaya çıkan bu çizgi başlangıcından son ana kadar hayat çizgisinin ana rengi, 

temel düsturu ve nihai maksadını

ele verir. 

İşte buna o kişinin istikameti diyoruz. İstikamet açısındaki sapma/lar da akıl sahibi olan kişinin tamamen kendi seçimlerinin sonucu olacaktır. 

"Ben aslında şöyle düşünüyordum da, böyle planlamıştım da" gibi yan çizmeler, "imkansızlıklarım, yoksulluk ve yoksunluğum" gibi bahaneler ya da "şu arkadaşlar veya bu yoldaşlar ya da o lider beni yanılttı" gibi suçlamalar veya en masumane olarak "unuttum" türünden bir kaçışın insanın hayat defterinin sahifelerinin bir bir açılıp hesabının yapıldığı günde bir faydasının olamayacağı kesindir. 

Kişinin son saat gelmeden yapacağı özeleştiri ve hataları tespit ederek kendine çekidüzen vermesi dolayısıyla istikamet açısını kontrol ederek istikametteki sapmayı düzeltmesi onu kurtaracak yegane yöntemdir. 

Peyami Bayram

08/10/2016, İstanbul