Peyami Bayram

Yanaştı dost bildiğine, zamanın var mı dedi; garibim derdini anlatacaktı zahir.  Kimin zamanı var ki bu devirde, zamanı çalan makinalar  en büyük zehir.. Sığamaz asrın insanı hiç bir yere, Apollo aya gitti, küçüldü yerküre. yakındakini görmez oldu gözler ararken uzaklarda bir yar, şükürden başka her şey var, ama yine de her yer dar, beklerken herkesi; daracık bir mezar.. Bizden önce de zamanı öldüremedi hiç kimse, var mı ki alan bu kıssadan bir hisse; boşa geçen zamanla her an ölüyoruz; çok meşgulüz, dijital alemde boğuluyoruz, sözde hiçbir yere yetişemiyoruz  sanal dünyalarda kayboluyoruz; ve giderek birbirimizden kopuyoruz.. Vahimdir halimiz; saatleri çoktur modern insanın varsa konfor alanı.. karşısında görünce muhtaç olanı olmaz birkaç dakika bile zamanı. evet, çok meşguldür asrın insanı.. pek kıymetlidir  hiç yüz yüze gelmediği sanal dostu; eyvah,kurt giymiş yine kuzu postu.. her şeyden azade olur ekrandaki yemle bomboş dururken karşısındaki iskemle, çağdaş tuts...

  Zaman(3) “İsraf bir davranış bozukluğudur” demişti kıymetli hocamız Prof. Dr. Aziz AKGÜL (*). Bu söz çok önemli elbette, ama tabii ki her gün bir önceki günden daha iyi insan olma çabasında olanlar için. Türkçe karşılığı savurganlık olan israf Arapça kökenli bir kelimedir. Sözlükte “haddi aşma, hata, cehalet, gaflet” gibi anlamlara gelen  seref  kökünden türetilmiş olan  isrâf  genel olarak inanç, söz ve davranışta dinin, akıl veya örfün uygun gördüğü ölçülerin dışına çıkmayı, özellikle mal veya imkânları meşrû olmayan amaçlar için saçıp savurmayı ifade eder. Görüldüğü gibi mal ve imkanların saçıp savrulmasıdır hocamızın davranış bozukluğu olarak tarif ettiği şey. Ölçüsüz, hesapsız, ilkesiz, tutarsız ve de umarsız bir saçıp savurmadır bahse konu bozuk davranış. İnsan normal şartlarda elindeki her türlü imkanı dengeli bir biçimde kullanır. Denge insan hayatının huzur ve mutluluğunun en önemli temelidir. Dengeleri bozulan insanın ne sağlığı, ne huzuru ne de mutl...

Zamanı boldur modern insanın Boş işlerle geçer   kıymetli vakitler Yine de sızlanır  yoksun kaldıklarından, ve yoksulluktan.. İki elinin yapacağı işlerin peşine düşmez  zira elinden iş gelmez Kapitalizmin gönüllü kölesi  olduğunu da görmez, keyfinin kahyasıdır aklı sıra kendinden başkasını düşünmez.  Narsist olmuş benlikler, dünya umurumda değil; kendi yarınları ona pusu kurmuş bekler farkında değil.. Kitapsız yaşar; ne de olsa her şey mobil, sanki susayınca ekranlar sebil.  Unutmayın efendiler, bu hayat bir defa yaşanır; ekranları kaydırdıkça  aslında vaktiniz azalır. Kazanmak isterseniz; önce vaktinizi yitirmeyin. Hep böyle kaydır kaydır nereye? İsraf ettiğiniz vakitle sizi sömürenlere hizmet etmeyin! Peyami Bayram  6 Ağustos 2023 Arnavutköy, İstanbul 

Mekanik bir saatin işleyen saniyesine dikkatle baktığımızda her iki saniye arasındaki sürenin ne kadar kısa olduğunu görebiliriz. Bir de mekanik bir kronometrenin salisesine baktığımızda ise ibreyi takip edemediğimizi fark edeceğiz. O kısacık saniyeler arasında bile ne çok zamanlar geçtiğine şahitlik etmekle biraz olsun zaman hakkında daha derin düşünmemiz gerektiğini idrak edebilir miyiz? Evet, modern dünyada gün 24 eşit parçaya bölünerek birer saatlik zaman dilimleri oluşturulmuş. Aslında saat kavramı ilk atamız Hz. Adem’den çok sonraları insanların hayatına girmiştir ama bizim daha çok üzerinde durduğumuz bir günlük zaman dilimidir. Mesela eskiden bizim medeniyetimizde bir gün; gün batımından ertesi günün gün batımına kadar olan süre olarak düşünülürdü. Coğrafi konumumuz ve mevsime göre gece ve gündüz süreleri değişkenlik gösterebilir. Mesela Turkiye’nin kuzey yarımküredeki konumuna göre yazın uzun gündüzler, kışın uzun geceler yaşanır, kuzey kutbuna yaklaştıkça geceler gittikçe uza...

Saat kuleleri geleneksel şehir mimarisinde önemli bir yeri olan unsurlardandır. Şehir meydanlarının vazgeçilmezi de denilebilir. Bulunduğu mekana bir kimlik, bir karakter katar. Yaşanılan mekanı zamanla irtibatlandırır. İnsana zaman ve mekan ilişkisini hatırlatır. Civarındakilere geçip giden zamanı hatırlatır. Mekanı bırakıp gidecek olanlara zamanın sürekli akmakta, mekanın sabitliğine mukabil zamanın hiç durmadığını her an hatırlatmaktadır. Ayrılmalar, kavuşmalar, buluşmalar, başlamalar, bitişler hep belirli bir zamanda ve mekanda olur. Saat kulelerinin bizim mekana ait şuurumuzu zaman boyutu ile ilişkilendirmekle alakalı çok önemli bir işlevi vardır. Bu nedenle saat kuleleri mekana herhangi bir aksesuar gibi değil oraya kimlik ve kişilik kazandıracak, belki de o mekanın mührü olacak bir eser olarak tasarlanmalıdır. Tarih iz bırakanların hatıralarıyla yazılıyor. Dünyadan göçüp giden milyarlarca insandan iz bırakanlar sayılıdır. Sayılanlardan olmak ve saygın olmak eser bırakmakla ilgil...